Ziektes en plagen in het gazon

Ziektes en plagen in het gazon

Een mooi, diepgroen en gesloten gazon zonder ziektes of plagen is wat iedereen graag wilt. Maar helaas gebeurt het nog wel eens dat er toch een ziekte of plaag in het gazon komt. Dat ligt soms aan het handelen (of het gebrek daaraan) van de mens, maar soms is het ook gewoon simpelweg pech en zijn de natuurlijke omstandigheden de oorzaak. In deze blog bespreken we de meest voorkomende ziektes en plagen die voorkomen én wat je ertegen kunt doen om het te verhelpen of voorkomen. Eerst bespreken we de meest voorkomende ziektes en daarna de plagen.

Sneeuwschimmel (Fusarium nivale)

Sneeuwschimmel ziet eruit als wit plakkerig pluis dat vaak in cirkels in het gazon voorkomt. Het gras middenin die cirkel kleurt wat geel of bruin. Deze schimmel komt voornamelijk in het najaar voor maar kan ook optreden in de nazomer. De schimmel kan zich snel verspreiden door betreding of door de grasmaaier.

Komt voor:

  • Bij vochtig weer
  • Onder een laagje sneeuw
  • In gazons met teveel stikstof

Voorkomen:

  • Maai voldoende, voorkom te hoog gras
  • Maak de messen van de maaier regelmatig schoon
  • Verticuteer het gazon
  • Gebruik najaarsbemesting
  • Loop in de winter zo min mogelijk over het gazon, zeker als er sneeuw ligt

Genezen:

  • Hark de beschadigde plekken uit het gazon
  • Maak de bodem luchtiger door te verticuteren of met een prikrol of riek
  • Voer los gekomen materiaal af
  • Verbeter het bodemleven door te werken met organische producten
  • Zaai het gazon in met Engels raaigras en Veldbeemd

Rooddraad (Corticum fuciforme)

Rooddraad kenmerkt zich door rode en bruine draadjes in het gras. Het begint met een klein donker plekje waarna er rode en bruine draadjes ontstaan. Rooddraad komt voornamelijk in de nazomer en herfst voor wanneer de temperaturen nog hoog zijn en het regelmatig regent. De wortels worden niet aangetast waardoor het gazon goed kan herstellen.

Komt voor:

  • Bij warm en vochtig weer
  • Te kort aan stikstof
  • Bij gazons met verdichting door mos en viltlagen
  • Bij slechte wortelvorming

Voorkomen:

  • Bemest voldoende met (organische) meststoffen, zeker bij net ingezaaide gazons
  • Zorg voor voldoende bodemleven
  • Hou het grasbestand op peil door regelmatig door te zaaien met graszaad

Genezen:

  • Maak de toplaag luchtiger door te harken, verticuteren of beluchten met riek of prikrol
  • Voer losgekomen materiaal af
  • Geef een extra meststofgift met relatief hoge stikstof. Pas op met teveel stikstof na augustus
  • Door koudere temperaturen in de winter zal rooddraad weer verdwijnen

Bladvlekkenziekte (Cercospora zonata)

De naam zegt het eigenlijk al; bij deze ziekte ontstaan kleine bruine vlekken op het blad. Deze ziekte kan zowel in het gazon als planten voorkomen. Bladvlekkenziekte ontstaat meestal in het voorjaar of najaar als de temperaturen laag zijn. Een tekort aan stikstof en kalium kan ook leiden tot bladvlekkenziekte. De vlekken kunnen zich uitbreiden zodat het uiteindelijk een aaneengesloten ‘net’ is van vlekken.

Komt voor:

  • Meestal in het voorjaar of najaar bij lage temperaturen
  • Bij te weinig hoofdelementen zoals stikstof en kalium

Voorkomen:

  • Maai regelmatig en voer overtollig maaisel af
  • Bemest het gazon regelmatig met (organische) meststoffen
  • Maak regelmatig de messen van de maaier schoon
  • Zorg voor een gesloten gazon door regelmatig door te zaaien met graszaad
  • Zorg voor voldoende bodemleven zodat de bodem beter bestand is tegen ziektes

Genezen:

  • Maai gras in het najaar en voer het maaisel af
  • Gebruik een najaarsbemesting
  • Zaai het gazon in september nog een keer door met nieuw graszaad

Echte meeldauw (Erysiphe gramanis)

Meeldauw is te herkennen aan wit/grijs of zwart pluisachtige schimmel. Planten die zijn aangetast groeien minder snel, verkleuren en zullen in het ergste geval afsterven.

Komt voor:

  • Bij hoge luchtvochtigheid
  • Zowel in het voorjaar als nazomer

Voorkomen:

  • Zorg voor een sterk en vitaal gazon met voldoende goede grassen
  • Maai regelmatig met scherpe messen
  • Onscherpe messen zullen voor wondjes zorgen waar de schimmel naar binnen kan treden
  • Bemest regelmatig om voedselgebrek te voorkomen
  • Haal bladeren die van bomen vallen van het gazon, zeker bij vochtig weer

Genezen:

  • Maai het gazon in de nazomer kort en vang het maaisel op
  • Strooi in het najaar een najaarsbemesting om het gazon aan te sterken
  • Bij extreme aantasting kun je het gazon behandelen met zwavel. Doe dit alleen in het uiterste geval, want:
  • Bij lage temperaturen zal de activiteit van deze schimmel afnemen

Paddenstoelen (Heksenkringen)

De naam zegt het al. Een heksenkring is een kring die in het gazon voorkomt. Het gras is vaak donkerder van kleur en vormt een cirkel. Op deze kring groeien paddenstoelen. De schimmel eet aan de vilt laag van het gazon en zet deze om in stikstof. Hierdoor kleurt het gras aan de buitenrand donkerder en zal (tijdelijk) sneller groeien. Hoe groter de heksenkring wordt, hoe meer impact op het gazon. Uiteindelijk zal het uitputten van de voedingstoffen leiden tot het doodgaan van het gras.

Komt voor:

  • In gazons met een minder goede bodemstructuur

Voorkomen:

  • Zorg voor een goede bodemstructuur met een rijk (bacterieel) bodemleven
  • Zorg dat water goed weg kan lopen
  • Belucht het gazon jaarlijks

Genezen:

  • Graaf het gazon rondom de heksenkring uit en voer de grond af
  • Uitgestoken plekken goed beluchten en voorzien van een bodemverbeteraar
  • Na verloop van tijd kun je de open stukken opnieuw inzaaien
  • Gebruik van bestrijdingsmiddelen kan ook een oplossing zijn.

Voetrot (Gerlachia nivallis)

Voetrot is een veel voorkomende schimmel in gras. Indien de aantasting dusdanig ernstig is kan het voor veel schade zorgen in het gazon. Er zullen kleine natte plakken in het gras ontstaan met aan de buitenkant een geel/bruine kleur. Voetrot dringt via de wortel de plant binnen en vestigt zich in de stengel van de plant. Voetrot komt het vaakst voor in de herfst tot voorjaar maar ook tijdens natte warme zomers komt het voor.

Komt voor:

  • Tijdens natte periodes met veel temperatuurverschillen
  • Op gazons met een slechte waterdoorlatendheid
  • Op gazons met te weinig luchtstromen zoals op gazons dat bedekt is met teveel maaisel
  • Bij jonge gazons, het eerste jaar na aanleg
  • Bij een bodem die niet in balans is; te veel stikstof, te weinig kali en een hoge Ph waarde

Voorkomen:

  • Zorg voor een luchtige bodemstructuur
  • Bemest niet meer met teveel stikstof in het najaar
  • Zorg voor een waterdoorlatende bodem, dus op tijd beluchten en verticuteren
  • Houd de Ph waarde in balans door te bekalken of juist te verschralen
  • Maai met scherpe messen

Genezen:

  • Belucht de bodem door te prikken waardoor water weg kan en voedingsstoffen weer kunnen worden opgenomen
  • Maai het aangetaste gras kort af en vang het maaisel op en gooi het weg
  • Zaai ernstig aangetaste stukken opnieuw in met graszaad

Bruine vlekkenroest

Bruine vlekkenroest tast langzaam het gazon aan. Het komt voornamelijk voor op veldbeemdgras. Maar ook straatgras en ruw beemdgras kan aangetast worden. De laatste twee willen we sowieso niet in het gazon hebben. De aantasting is te zien als bruine vlekken op de bladeren van de plant.

Komt voor:

  • Voornamelijk in de herfst en winter
  • Of tijdens natte warme zomers
  • Op gazons waarvan de bodem in onbalans is

Voorkomen:

  • Voorkom de vestiging van straatgras door regelmatig nieuw graszaad te zaaien
  • Bemest met een gedegen schema. Voorkom schaarste of overvloed van bemesting

Genezen:

  • Maai aangetast gras af
  • Voer het maaisel af
  • Breng het bemestingsschema op orde door organische meststoffen te gebruiken
  • Zaai nieuw graszaad in zodat vatbare grassen geen kans krijgen te settelen

Onkruid

Er zijn natuurlijk zeer veel verschillende soorten onkruiden die voorkomen in het gazon. Vaak zijn er wel dezelfde oorzaken aan te wijzen voor de aanwezigheid van onkruiden. Klaver, mos, wegbree en paardenbloem zijn voorbeelden van veelvoorkomende onkruiden.

Komt voor:

  • Bij gazons met een verdichte toplaag
  • In gras met een te laag grasbestand
  • Bij gazons die op open terrein ligt en dus gevoelig is voor windbestuivers
  • In gras met een gebrek aan voedingsstoffen

Voorkomen:

  • De belangrijkste van allemaal; zorg voor een gesloten grasmat (waar gras groeit, groeit geen onkruid)
  • Houdt het bemestingsschema op peil. Bemest met gezonde organische voeding
  • Belucht en verticuteer het gras regelmatig
  • Zaai kalere stukken direct bij met graszaad

Genezen:

  • Steek ongewenste onkruiden uit
  • Zaai de kale plek die achterblijft direct door met graszaad
  • Verticuteer het gazon en zaai daarna door met graszaai
  • Belucht het gazon regelmatig
  • Maai het gazon regelmatig (twee keer per week minimaal)

Engerlingen

Engerlingen zijn larven van verschillende soorten kevers. Deze kevers leggen in het gras hun eitjes die later ontpoppen tot larven en kevers. Deze larven zullen als ze in een bepaalde stadium zijn van hun ontwikkelingen gaan eten aan de wortels van het gras. Hierdoor zal het gras langzaam maar zeker afsterven. Een ander gevolg van engerlingen in het gazon is dat het een voedingsbron is voor vogels maar ook van zwijnen en vossen. De engerlingen worden hierdoor uit de bodem opgegeten. Het gazon zal hierdoor dusdanig worden aangetast, dat het niet meer vanzelf zal herstellen. De vlucht van de kever bepaald of je last krijgt van engerlingen in het gazon. In het voorjaar worden de vluchten waargenomen. Zie je rond die periode veel kevers in de tuin? Dan is de kans groot dat je last krijgt van engerlingen later in het jaar.

Komt voor:

  • In willekeurige gazons
  • Vanaf de zomer zullen engerlingen actief worden en aan de wortels gaan eten
  • Vaker in bosrijk gebied of gebieden met veel groen en fruitbomen

Voorkomen:

Het is heel moeilijk om engerlingen in het gazon te voorkomen. Zoals gezegd bepaald de vlucht de plek waar de eitjes worden gelegd.

Genezen:

  • Zorg voor voldoende voeding voor het gras zodat bij aantasting het herstelvermogen groter is
  • Zaai aangetaste plekken door met nieuw graszaad
  • Er zijn biologische middelen (aaltjes) die helpen bij de bestrijding van engerlingen

Emelten

Vaak worden emelten en engerlingen door elkaar gehaald. Emelten zijn echter larven van de langpootmug en komen in andere periodes van het jaar voor. Ze zijn ook grijzer en hebben een andere vorm. De larven van de langpootmug vertoeft overdag onder de grond en ’s nachts erboven. De emelten eten daardoor zowel aan de wortels als de bladeren boven de grond. Verschillende soorten vogels vinden emelten heerlijk en zullen door het uitpikken schade veroorzaken aan het gazon. De langpootmug legt in de nazomer de eitjes in het gazon, het liefst op gazons met wat langer gras. In de herfst komen de larven uit de eieren. Ze kunnen overwinteren tot -10 graden.

Komt voor:

  • Vanaf september tot en met juni. Ontpopping vindt plaats in juli/augustus
  • In gazons met wat langer gras tijdens het voortplantseizoen

Voorkomen:

  • Alleen door het gazon kort te houden waardoor het minder aantrekkelijk wordt om eitjes in te leggen

Genezen:

  • Bestrijden met biologische bestrijdingsmiddelen zoals aaltjes. Dit kan het beste in de eerste fase van het larvestadium, de herfst
  • Maai het gras regelmatig
  • Zaai aangetast gras in met nieuw graszaad
  • Zorg voor voldoende gezonde voeding voor het gras.

Heb je vragen over het inzaaien of onderhouden van het gazon? Kijk eens op de FAQ pagina of neem gerust contact met ons op. Onze tuinspecialisten helpen je graag.